Το παρόν σύγγραµµα εξυπηρετεί τις ανάγκες διδασκαλίας φοιτητών των γεωπονικών σχολών σε προπτυχιακό και µεταπτυχιακό επίπεδο. Περιλαµβάνει πληροφορίες και ερευνητικά δεδοµένα των τελευταίων ετών τα οποία σχετίζονται µε τη συστηµατική καλλιέργεια για την παραγωγή δρεπτών ανθέων και φυλλωµάτων. Χωρίζεται σε έξι κεφάλαια στα οποία αναλύονται:• Η φυσιολογία της ανάπτυξης και της άνθισης και οι παράγοντες που τις επηρεάζουν,• Οι µέθοδοι πολλαπλασιασµού και η διαχείριση του πολλαπλασιαστικού υλικού,• Οι σηµαντικότερες ασθένειες και οι εχθροί που δυσχεραίνουν την οµαλή ανάπτυξη των φυτών κατά την καλλιέργεια,• Οι βασικές αρχές της µετασυλλεκτικής φυσιολογίας και της διαχείρισης των ανθοκοµικών προϊόντων (ανθικά στελέχη και φυλλώµατα) µετά τη συγκοµιδή,• Η υφιστάµενη κατάσταση στο εγχώριο και το διεθνές εµπόριο ανθέων και φυλλωµάτων και• Οι καλλιεργητικές απαιτήσεις των εµπορικότερων ανθοκοµικών φυτών που καλλιεργούνται σε παγκόσµια κλίµακα για την παραγωγή ανθέων σε ελεγχόµενες ή υπαίθριες καλλιέργειες.
ΠεριεχόμεναΠρόλογος viiΜεταβολικές και βιοχημικές διεργασίες 1Φωτοσύνθεση 1Αναπνοή 2Διαπνοή 3Παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξη και την άνθιση 4Θερμοκρασία 4Φωτισμός 9Υγρασία 20CO2 21Φυτοορμόνες 24Θρέψη Λίπανση 26Ο πολλαπλασιασμός ως βασική επιχειρηματική πρακτική 33Σπόρος 34Γενικά 34Η μονάδα παραγωγής σποροφύτων 35Γεώφυτα – Υπόγεια βλαστικά όργανα (ΥΒΟ) 39Βολβοί 39Κορμοί 40Κονδυλώδεις ρίζες 40Ριζώματα 42Κόνδυλοι 42Ο βιολογικός κύκλος των γεωφυτών 43Καλλιέργεια των υβο (βολβιδίων κορμιδίων ριζωμάτων) 44Αποθήκευση των ΥΒΟ 46Ψυχρή μεταχείριση των ΥΒΟ 48Μοσχεύματα 49Γενικά 49Μητρική φυτεία 51Η διαδικασία της ριζοβόλησης 51Ιστοκαλλιέργεια 53Εμβολιασμός 59Εμβολιασμός της τριανταφυλλιάς – ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα 59Η σημασία της διατήρησης του γενετικού υλικού 64Εισαγωγή 69Οι μύκητες και οι τρόποι προσβολής 69Σημαντικότερες ασθένειες του υπέργειου τμήματος 70Ασθένειες εδάφους 83Σήψεις υπογείων βλαστικών οργάνων (βολβών κορμών ριζωμάτων) 89Βακτηριακές ασθένειες 92Erwinia (Dickeya και Pectobacterium) 93Xanthomonas 95Pseudomonas 95Ιώσεις 96Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των ασθενειών 97Καλλιεργητικά μέτρα 97Χημική καταπολέμηση 99Καταπολέμηση με βιολογικούς παράγοντες (biological agents) 101Παρασιτικά έντομα (ζωικοί εχθροί) 107Αφίδες 107Αλευρώδης 109Κοκκοειδή ψώρες και ψευδόκοκκοι 110Προνύμφες εντόμων 111Ακάρεα (τετράνυχοι) 112Θρίπας 113Ολοκληρωμένη αντιμετώπιση των εντομολογικών προσβολών 114Καλλιεργητικά μέτρα 116Χημική αντιμετώπιση με εντομοκτόνα 118Βιολογικοί παράγοντες 118Βασικές αρχές μετασυλλεκτικής διαχείρισης και ποιότητας ανθέων και φυλλωμάτων 129Εισαγωγή 129Μεταβολισμός και μεταβολικά μονοπάτια μετά τη συγκομιδή 130Μορφολογικές και βιοχημικές μεταβολές κατά τη γήρανση 130Υδατικό δυναμικό και απώλεια ύδατος κατά τη μάρανση 134Φράξιμο των αγγείων των ανθοφόρων στελεχών 136Προσυλλεκτικοί παράγοντες στη διατήρηση των ανθέων μετασυλλεκτικά 138Λίπανση 138Εποχικότητα 139Ηλιακή ακτινοβολία 140Σχετική υγρασία 141Διοξείδιο του άνθρακα (CO2) 141Θερμοκρασία 141Γενετικοί παράγοντες – ποικιλίες 142Η επίδραση του αιθυλενίου 143Μετασυλλεκτικές προσβολές από μικροοργανισμούς 145Βακτήρια που προκαλούν φράξιμο των αγγείων στα ανθοφόρα στελέχη 147Τεχνολογία συντήρησης δρεπτών ανθέων και φυλλωμάτων 149Στάδιο συγκομιδής διαλογή και συσκευασία 149Συντήρηση σε χαμηλές θερμοκρασίες 153Τεχνικές συντήρησης 158Διαλύματα συντήρησης 162Τα βασικά συστατικά των διαλυμάτων συντήρησης 165Παρεμποδιστές της δράσης του αιθυλενίου (1-MCP AOA AIB Βορικό οξύ) 177Ποιοτικά κριτήρια ταξινόμησης 180Εμπορία και διακίνηση ανθέων και φυλλωμάτων 199Εισαγωγή 199Η ελληνική αγορά δρεπτών ανθέων 199Ιστορική αναδρομή – υφισταμένη κατάσταση 199Παράγωγη πωλήσεις 204Προώθηση και σύστημα εμπορίας 206Ελληνικές εισαγωγές και εξαγωγές ανθέων και φυλλωμάτων 207Ε.Ε. και διεθνές εμπόριο 208Παραγωγή και εμπορία δρεπτών ανθέων στην Ολλανδία 213Το ηλεκτρονικό εμπόριο 222Καλλιέργεια και διαχείριση των εμπορικότερων ανθοκομικών ειδών 225Τριαντάφυλλο (Rosa hybrida) 225Ιστορικά – προέλευση 225Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 225Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 226Πολλαπλασιασμός 228Μετασυλλεκτικά 229Χρυσάνθεμο (Chrysanthemum morifolium) 233Ιστορικά – προέλευση 233Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 233Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 233Πολλαπλασιασμός 238Μετασυλλεκτικά 238Τουλίπα (Tulipa sp.) 240Ιστορικά – προέλευση 240Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 240Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 241Πολλαπλασιασμός 241Μετασυλλεκτικά 241Ζέρμπερα (Gerbera jamesonii) 243Ιστορικά – προέλευση 243Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 243Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 244Πολλαπλασιασμός 244Μετασυλλεκτικά 245Γαρίφαλο (Dianthus caryophyllus) 247Ιστορικά – προέλευση 247Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 247Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 248Πολλαπλασιασμός 249Μετασυλλεκτικά 249Φρέζια (Freesia hybrida L.) 252Ιστορικά – προέλευση 252Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 252Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 252Πολλαπλασιασμός 253Μετασυλλεκτικά 253Λίλιουμ (Lilium sp.) 255Ιστορικά – προέλευση 255Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 255Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 255Πολλαπλασιασμός 257Μετασυλλεκτικά 257Ίριδα (Iris sp.) 259Ιστορικά – προέλευση 259Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 259Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 259Πολλαπλασιασμός 260Μετασυλλεκτικά 260Γλαδίολος (Gladiolus grandiflorus) 262Ιστορικά – προέλευση 262Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 262Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 262Πολλαπλασιασμός 263Μετασυλλεκτικά 263Ανεμώνη (Anemone coronaria) 265Ιστορικά – προέλευση 265Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 265Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 265Πολλαπλασιασμός 266Μετασυλλεκτικά 266Αντίρρινο (Antirrhinum majus) 268Ιστορικά – προέλευση 268Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 268Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 269Πολλαπλασιασμός 271Μετασυλλεκτικά 271Γυψοφίλη (Gypsophylla paniculata) 273Ιστορικά – προέλευση 273Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 273Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 274Πολλαπλασιασμός 275Μετασυλλεκτικά 276Λυσίανθος (Eustoma grandiflorum) 277Ιστορικά – προέλευση 277Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 277Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 278Πολλαπλασιασμός 279Μετασυλλεκτικά 280Αλστρομερία (Alstromeria aurea) 281Ιστορικά – προέλευση 281Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 281Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 281Πολλαπλασιασμός 282Μετασυλλεκτικά 282Νταλια (Dahlia hybrids) 284Ιστορικά – προέλευση 284Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 284Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 284Πολλαπλασιασμός 285Μετασυλλεκτικά 285Στατική (Limonium sinuatum) ΚΑΙ ΥΒΡΙΔΙΑ ΛΙΜΟΝΙΟΥΜ 287Ιστορικά – προέλευση 287Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 287Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 288Πολλαπλασιασμός 289Μετασυλλεκτικά 290Νάρκισσος (Narcissus sp.) 291Ιστορικά – προέλευση 291Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 291Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 292Πολλαπλασιασμός 292Μετασυλλεκτικά 293Κάλλα η κρίνος (Zantedeschia aethiopica) 294Ιστορικά – προέλευση 294Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 294Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 294Πολλαπλασιασμός 295Μετασυλλεκτικά 296Δελφίνιο (Delphinium hybrids) 297Ιστορικά – προέλευση 297Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 297Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 297Πολλαπλασιασμός 298Μετασυλλεκτικά 298Βιολέτα (Matthiola incana) 300Ιστορικά – προέλευση 300Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 300Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 301Πολλαπλασιασμός 303Μετασυλλεκτικά 303Σολιντάγκο (Solidago hybrids x solidaster) 306Ιστορικά – προέλευση 306Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 306Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 306Πολλαπλασιασμός 307Μετασυλλεκτικά 307Σελοσία (Celosia argentea) 309Ιστορικά – προέλευση 309Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 309Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 310Πολλαπλασιασμός 311Μετασυλλεκτικά χαρακτηριστικά 311Αμάραντος (Amaranthus caudatus) 314Ιστορικά – προέλευση 314Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 314Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 314Πολλαπλασιασμός 315Μετασυλλεκτικά 315Ρεναγκούλα (Ranunculus asiaticus) 316Ιστορικά – προέλευση 316Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 316Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 316Πολλαπλασιασμός 317Μετασυλλεκτικά 318Ορνιθόγαλο (Ornithogalum arabicum) 320Ιστορικά – προέλευση 320Βοτανικά χαρακτηριστικά – είδη και ποικιλίες 320Καλλιέργεια – περιβαλλοντικές συνθήκες 320Πολλαπλασιασμός 321Μετασυλλεκτικά 322Παράρτημα 323Χρήση χημικών σκευασμάτων Βασικές αρχές εφαρμογής 323Ευρετήριο 327